Monografia twierdzy  Grudziądz

Twierdza w Grudziądzu nie doczekała się dotychczas monograficznego opracowania. Oprócz drobnych artykułów istniały w literaturze jedynie dwa duże opracowania: artykuł monograficzny Jerzego Stankiewicza dotyczący cytadeli oraz praca Krzysztofa Biskupa o twierdzy fortowej (opublikowane w tomie V-VI i X Rocznika Grudziądzkiego). Zdecydowanie nie wyczerpywały one tematu. Dotychczas nie doczekały się dokładniejszego opracowania fortyfikacje średniowieczne, okresu wojen szwedzkich, rozbudowy mobilizacyjnej 1914 roku, dzieje fortyfikacji w XX-leciu międzywojennym. Pobieżnie i jednostronnie traktowano w literaturze okres okupacji niemieckiej wraz z opisami walk o "Festung Graudenz". Luki te ma choć częściowo uzupełnić  popularnonaukowa monografia twierdzy.

Wydania monografii-albumu podjął się Janusz Kalamarski, pasjonata historii naszego miasta, wydawca całej już  serii świetnych edytorsko albumów i  opracowań monograficznych Grudziądza. Opracowanie ma 768 stron, zawiera ponad 800 ilustracji, w tym liczne plany archiwalne i zdjęcia historyczne, dotychczas nie publikowane. Unikalnym przedsięwzięciem jest kompletny katalog dzieł twierdzy wraz ze schematami wykonanymi na podstawie wieloletnich badań terenowych. Autorem zdjęć oprócz autorów jest między innymi znany grudziądzki fotografik Gerard Szukay. W monografii znajduje się także galeria zdjęć uzyskanych z filmu radzieckich operatorów wojskowych, pozyskanego ostatnio z archiwów rosyjskich, przedstawiającego walki o Grudziądz w 1945 roku.

Możliwości sprzedaży obecnie brak - nakład wyczerpany

 

Spis treści:

    I.     Położenie geograficzne i warunki przyrodnicze w aspekcie budowy twierdzy – Włodzimierz Grabowski               

II.   Fortyfikacje średniowieczne – Jakub Franczak     

III.  Fortyfikacje okresu wojen szwedzkich w XVII wieku – Jakub Franczak

IV.  Twierdza pruska z XVIII – XIX wieku

1)     dzieje budowy twierdzy – Włodzimierz Grabowski

2)     struktura twierdzy – Włodzimierz Grabowski

3)     blokada i oblężenie twierdzy w 1807 roku – Mariusz Żebrowski

4)     twierdza Grudziądz na tle nowożytnej sztuki fortyfikacyjnej – Włodzimierz Grabowski

5)     problemy badawcze, mity i ciekawostki dotyczące cytadeli – Mariusz Żebrowski, Włodzimierz Grabowski

V.   Pruska twierdza fortowa z przełomu XIX i XX wieku

1)     most w Grudziądzu – Jakub Franczak

2)     geneza powstania i historia budowy twierdzy fortowej – Włodzimierz Grabowski

3)     architektura schronów, domy wałmistrzów, sieć komunikacyjna twierdzy – Włodzimierz Grabowski

4)     ograniczenia budowlane – Włodzimierz Grabowski

5)     rozbudowa mobilizacyjna twierdzy – Włodzimierz Grabowski

6)     detal forteczny – Włodzimierz Grabowski

7)     katalog dzieł pierścienia wewnętrznego – Włodzimierz Grabowski

8)     katalog dzieł pierścienia zewnętrznego – Włodzimierz Grabowski

9)     twierdza Grudziądz w strukturze fortyfikacji linii dolnej Wisły – Włodzimierz Grabowski

10)  obiekty garnizonowe – Włodzimierz Grabowski

11)  plac ćwiczeń w Grupie – Włodzimierz Grabowski

12)  garnizon pruski w XVIII–XX wieku – Mariusz Żebrowski

VI.    Twierdza Grudziądz po odzyskaniu niepodległości – Jakub Franczak

VII.   Polskie fortyfikacje linii Osy i walki o Grudziądz we wrześniu 1939 roku – Jakub Franczak

VIII. Twierdza Grudziądz w okresie okupacji niemieckiej 1939-45. Oblężenie twierdzy w 1945 roku – Mariusz Żebrowski

IX.     Powojenne losy twierdzy. Perspektywy zagospodarowania dzieł fortecznych – Piotr Nowiński

X.      „Twierdza zaginiona” – Włodzimierz Grabowski

Premiera wydawnicza monografii odbyła się na XIX Targach Książki Historycznej w Warszawie w dniach 25-28 listopada 2010. Książkę wystawiono na stoisku Księgarni Odkrywcy. 

zdjęcie z targów


do strony głównej