Fortyfikacje z XVII wieku
W trakcie I wojny szwedzkiej w XVII wieku Grudziądz nie był oblegany. Walki odbywały się jednak na bezpośrednim przedpolu miasta (na terenach Kępy Fortecznej w kierunku Osy, w okolicach Owczarek i Kłódki). Stare średniowieczne mury obronne wzmocniono elementami ziemnej fortyfikacji bastionowej i kleszczowej - widoczne na planie Getkanta z 1635 roku. Szańce usytuowano przed 3 bramami miejskimi.
Prawdopodobnie do czasu potopu szwedzkiego nie budowano nowych umocnień. Wg planu z 1656 roku (wg Dahlbergha) obraz ziemnych umocnień sprzed Bramy Łasińskiej i Bocznej jest zbliżony do planu poprzedniego. Zmianie uległ w niewielkim stopniu narys kleszczowy przed Bramą Toruńską.
W grudniu 1655 roku wojska szwedzkie pod dowództwem gen. Stenbocka
zajęły miasto po krótkim oblężeniu. Broniące Grudziądza wojska elektora
brandenburskiego praktycznie nie stawiały oporu. Nałożoną na miasto
kontrybucję przeznaczono częściowo na wzmocnienie starych murów miejskich
nowymi ziemnymi fortyfikacjami. Okupacja szwedzka trwała 4 lata.
Obraz nowo wybudowanych umocnień nie jest znany. Zachowany projekt rozbudowy
(autorstwa Abrahama
Loffmana) w postaci pełnego narysu
bastionowego obejmującego miasto i zamek- nie został zrealizowany.
W 1659 roku rozpoczęło
się oblężenie miasta. Załoga szwedzka liczyła 78 oficerów i 468 żołnierzy.
15-tysięczną armią polsko-austriacką dowodził marszałek Lubomirski. Uwieńczone
powodzeniem oblężenie spowodowało jednak znaczne straty w zabudowie i
przyczyniło się do upadku gospodarczego miasta.
Obecnie po umocnieniach
XVII-wiecznych nie pozostał żaden ślad. Niewykluczone, że trójkątny kształt
Placu Niepodległości ukształtował się na zarysie bastionowego przedbramia
Bramy Bocznej.